νεοπλασίες

νεοπλασίες: Λέγονται και όγκοι. Παθολογικοί σχηματισμοί που οφείλονται σε άτακτο πολλαπλασιασμό κυττάρων. Οι ν. διακρίνονται με ιστολογικά και κλινικά κριτήρια - που μπορεί να συμπίπτουν - σε καλοήθεις και κακοήθεις. Καλούνται καλοήθεις οι ν. που σχηματίζονται από κύτταρα ελαφρώς άτυπα και που δε διηθούν τους γειτονικούς ιστούς· ύστερα από χειρουργική εξαίρεση οι ν. αυτές δεν υποτροπιάζουν, ούτε αναπαράγονται σε διαφορετική θέση (μετάσταση). Αντίθετα, τα κύτταρα που αποτελούν τις κακοήθεις ν. παρουσιάζουν σημαντικές αλλοιώσεις στον πυρήνα και στο κυττόπλασμά τους, καθώς και ποικίλου βαθμού ανωμαλίες στη διαφοροποίηση και στην ωρίμασή τους, συγκριτικά με τα φυσιολογικά κύτταρα του ιστού από τον οποίο προέρχονται· διηθούν τα διάφορα όργανα, καταστρέφοντας τη δομή τους, πολλαπλασιάζονται άτακτα χωρίς να συμμετέχουν στη γενική οικονομία του οργανισμού. Εξάλλου, οι κακοήθεις ν. υποτροπιάζουν εύκολα ύστερα από χειρουργική εξαίρεση και δίνουν μεταστάσεις, αναπαράγονται δηλαδή μακριά από το αρχικό σημείο της εμφάνισης τους· η αναπαραγωγή αυτή γίνεται εξαιτίας της μεταφοράς των. νεοπλασματικών κυττάρων διά της λεμφικής ή αιματικής οδού. Με την εξέλιξη της νεοπλασματικής νόσου παρατηρείται, εκτός της τοπικής ανατομικής και λειτουργικής αναστάτωσης, και γενικότερη αρνητική επίδραση στις λειτουργίες ολόκληρου του οργανισμού. Η επίδραση αυτή, που παρατηρείται κυρίως σε περιπτώσεις κακοήθων ν., καλείται νεοπλασματική καχεξία. Στις μορφολογικές ατυπίες των νεοπλασματικών κυττάρων αντιστοιχούν αλλοιώσεις του μεταβολισμού και εκτροπή της φυσιολογικής λειτουργίας τους· οι αλλοιώσεις του μεταβολισμού αποτελούν αντικείμενο ιδιαίτερης έρευνας, γιατί πιθανόν να προσφέρουν το σημείο εφαρμογής ειδικής θεραπευτικής αγωγής. Ως προς τα αίτια των κακοήθων ν., είναι γνωστές σήμερα μερικές πειραματικές μορφές ν. των πειραματόζωων που φαίνεται να προκαλούνται από διηθητούς ιούς, αλλά για τις ν. του ανθρώπου δεν κατορθώθηκε ακόμα να αποδειχτεί κάτι παρόμοιο, αν και είναι γνωστές μερικές καλοήθεις ν. ιογενούς φύσης, όπως τα κονδυλώματα, η μολυσματική τέρμινθος, μερικά είδη ακροχορδόνων κ.ά. Πάντως, τόσο για τα πειραματόζωα όσο και για τον άνθρωπο, είναι γνωστοί πολυάριθμοι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν ή να ευνοήσουν την εμφάνιση κακοήθων ν. Από αυτούς τους παράγοντες αναφέρουμε τα επαναλημμένα εγκαύματα, τις ιονίζουσες ακτινοβολίες (καρκίνος και λευχαιμία των ακτινολόγων· λευχαιμία από ατομική ενέργεια, καρκίνος του πνεύμονα των εργατών ορυχείων ουρανίου κ.ά.) και αναρίθμητες φυσικές ή συνθετικές χημικές ουσίες. Οι πιο γνωστές από αυτές είναι μερικά παράγωγα της ανιλίνης και μερικά συστατικά της πίσσας (στα οποία φαίνεται ότι οφείλεται και ο καρκίνος των καπνιστών). Οι κακοήθεις ν. είναι αρκετά συχνές· ανάμεσα στις διάφορες αιτίες θανάτου στις πιο ανεπτυγμένες χώρες, κατέχουν τη δεύτερη θέση μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα· όσον αφορά την άποψη της αυξημένης συχνότητάς τους κατά τις τελευταίες δεκαετίες, θα πρέπει να παρατηρηθούν τα εξής: η αύξηση αυτή έχει αποδειχτεί στατιστικά μόνο για μερικές ν. (π.χ. καρκίνος του πνεύμονα), ενώ για άλλα είδη έχει αποδειχτεί σημαντική ελάττωση· έχουν βελτιωθεί κατά πολύ τα μέσα ανίχνευσης της πάθησης και έτσι έχει αυξηθεί ο αριθμός των διαγνώσεων· σε γενική γραμμή αυξάνεται η συχνότητα των ν. στις προχωρημένες ηλικίες, έτσι, με την αύξηση του μέσου όρου ζωής, αυξήθηκε και ο αριθμός εκείνων που πάσχουν από ν. Οι πιθανότητες ίασης των πασχόντων από κακοήθη ν. εξαρτώνται από το είδος της ν., την εντόπισή της και κυρίως από το στάδιο ανάπτυξής της· όσο νωρίτερα γίνει η διάγνωση, όταν δηλαδή δεν έχουν διασπαρεί ακόμα τα νεοπλασματικά κύτταρα, τόσο περισσότερες πιθανότητες ίασης υπάρχουν με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Η θεραπευτική αγωγή των ν. στηρίζεται στην ακτινοβόληση και στη χειρουργική αφαίρεσή τους, εφόσον δεν έχουν διασπαρεί τα νεοπλασματικά κύτταρα που τις αποτελούν. Σε διάχυτες μορφές ν. χρησιμοποιούνται κυρίως διάφορες χημικές ουσίες (κυτταροστατικά φάρμακα) που δρουν παρεμποδίζοντας τον πολλαπλασιασμό των νεοπλασματικών κυττάρων ή καταστρέφοντάς τα. Ο μηχανισμός δράσης τους διαφέρει καμιά φορά ακόμα και για το ίδιο φάρμακο, ανάλογα με τη χρησιμοποιούμενη δόση. Δυστυχώς, γενικά, έχουν μικρή εκλεκτικότητα, δηλαδή δρουν τόσο επί των νεοπλασματικών όσο και επί των υγιών κυττάρων, προκαλώντας έτσι τοξικά φαινόμενα διάφορης φύσης και σοβαρότητας. Η δράση τους εκδηλώνεται εντονότερα πάνω στα κύτταρα που πολλαπλασιάζονται με ταχύτερο ρυθμό (μυελός των οστών). Τα κυτταροστατικά φάρμακα ανήκουν σε 4 κύριες ομάδες: των αλκυλιούντων παραγόντων, των αντιμεταβολιτών, των αντιβιοτικών και των αλκαλοειδών. Τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται περισσότερο είναι το κυκλοφωσφαμίδιο, η χλωραμβουκίλη, το TEM, το Ε 39, η 6 - μερκαπτωπουρίνη, η ακτινομυκίνη C, και μερικά αλκαλοειδή που εξάγονται από τη Vinca rosea. Αυτά τα φάρμακα έχουν καλύτερα αποτελέσματα στην οξεία και χρόνια λευχαιμία, στο χοριοεπιθηλίωμα και στο κακόηθες λεμφοκοκκίωμα· σε άλλες μορφές ν. (πνεύμονα, στομάχου κ.ά.) έχουν μέτρια αποτελεσματικότητα. Στο πεδίο των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται κατά των ν., αξίζουν ιδιαίτερη αναφορά οι ορμόνες· αυτές δρουν όμως μόνο πάνω σε εκείνες τις νεοπλασίες που αισθάνονται τη δράση τους, έχοντας διατηρήσει τα ίδια χαρακτηριστικά και την ίδια ικανότητα αντίδρασης στα ορμονικά ερεθίσματα που έχουν και οι φυσιολογικοί ιστοί, από τους οποίους προέρχονται. Σε αυτές τις περιπτώσεις η ορμονοθεραπεία έδωσε πράγματι λαμπρά αποτελέσματα. Από τις ορμόνες που χρησιμοποιούνται στη θεραπευτική των ν. υπενθυμίζουμε τα οιστρογόνα, που χρησιμοποιούνται στο καρκίνωμα του προστάτη και επιτρέπουν τον έλεγχο του νεοπλασματικού πολλαπλασιασμού για χρόνια· την προγεστερόνη και τα παράγωγά της, που χρησιμοποιούνται στη θεραπευτική του καρκινώματος της μήτρας· την τεστοστερόνη και τα παράγωγά της, που χρησιμοποιούνται στο μεταστατικό καρκίνωμα του μαστού. Πάντα στον χώρο των ορμονών, εξέχουσα θέση κατέχουν τα κορτικοειδή, που χρησιμοποιούνται ευρύτατα σε μερικές μορφές ν. του αίματος (λευχαιμίες) και σε μερικές μορφές συμπαγών ν. Γενικά, πρόκειται για ουσίες που δρουν αναστέλλοντας τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, ειδικότερα του λεμφικού ιστού. ν. δέρματος. Υπάρχουν πολλές ακίνδυνες ν.δ., όπως οι κρεατοελιές, που προκαλούνται από μόλυνση από ιούς και εξαφανίζονται σε 2 με 4 χρόνια χωρίς θεραπεία. Επανειλημμένη χρήση κοινών φαρμάκων μπορεί να βοηθήσει στην απομάκρυνσή τους. Αν επιμένουν, θα χρειαστεί να αφαιρεθούν από γιατρό, που μπορεί να χρησιμοποιήσει υγρό άζωτο, φάρμακα που σχηματίζουν φουσκάλες, οξύ ή λέιζερ. Άλλες καλοήθεις νεοπλασίες είναι τα θηλώματα (μικρές υπερυψωμένες νεοπλασίες με το χρώμα της σάρκας), δερματικά κέρατα (σκληρές προεξοχές) και κερατίτιδες (φολιδωτές νεοπλασίες). Αντίθετα με τις κρεατοελιές, οι νεοπλασίες αυτές δεν είναι μεταδοτικές. Οι πιο πολλοί άνθρωποι έχουν ανάμεσά σε 5 και 20 ελιές στο σώμα τους. Σποραδικά, αυτές οι χρωστικές νεοπλασίες γίνονται καρκινογόνες και πρέπει να αφαιρούνται. Οι πιο πολλές μη μεταδοτικές νεοπλασίες δεν απαιτούν θεραπεία, εκτός αν είναι επιθυμητή η αφαίρεσή τουε για αισθητικούς λόγους.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

καρκίνος — Αχαλίνωτη ανάπτυξη και επέκταση ανώμαλων κυττάρων η οποία μπορεί να εμπλέκει κάθε ιστό και όργανο του σώματος. Χαρακτηριστικό του κ. είναι η τάση να εξαπλώνεται κατά συνέχεια ιστού και αιματογενώς ή λεμφογενώς δίνοντας απομακρυσμένες μεταστάσεις· … Dictionary of Greek
έντερο — Το τμήμα του πεπτικού σωλήνα που περιλαμβάνεται μεταξύ του στομάχου και του δακτυλίου του πρωκτού. Διακρίνεται σε λεπτό έ., που αρχίζει από τον πυλωρικό σφιγκτήρα και απολήγει στην ειλεοτυλφική βαλβίδα, το οποίο είναι υπεύθυνο για το μεγαλύτερο… … Dictionary of Greek
ουρογεννητικό σύστημα — (Ανατ.). Τα όργανα που στον άνθρωπο προορίζονται για τον σχηματισμό και την αποβολή των ούρων, καθώς και εκείνα που αποσκοπούν στην αναπαραγωγή, μπορεί να θεωρηθούν ως ένα σύστημα εξαιτίας της κοινής εμβρυολογικής προέλευσης τους. Στον ενήλικο, η … Dictionary of Greek
ακτινολογία — Ο όρος αυτός σημαίνει ακριβώς την επιστήμη η οποία κυρίως μελετά τις ιονίζουσες ακτινοβολίες· στην τρέχουσα γλώσσα όμως, λέγοντας α., εννοούμε τον κλάδο της ιατρικής που ασχολείται με τις εφαρμογές των ακτινοβολιών αυτών στη διαγνωστική και στη… … Dictionary of Greek
γονίδιο — Διακεκριμένη κληρονομική μονάδα, διατεταγμένη σε γραμμική μορφή κατά μήκος των χρωμοσωμάτων, που καθορίζει τα χαρακτηριστικά ενός οργανισμού. Το καθένα από τα γ. είναι ο κληρονομικός παράγοντας, υπεύθυνος για κάποιο χαρακτηριστικό ή λειτουργία.… … Dictionary of Greek
οισοφάγος — (Ανατ.). Το τμήμα του πεπτικού σωλήνα που ενώνει τον φάρυγγα με το στομάχι· είναι ένας μυομεμβρανώδης σωλήνας μήκους περίπου 25 εκ., του οποίου οι περισταλτικές κινήσεις προωθούν τον βλωμό (μπουκιά) από τον φάρυγγα στο στομάχι. Οι πιο σημαντικές… … Dictionary of Greek
αντινεοπλασματικά — Φάρμακα που χρησιμοποιούνται εναντίον των νεοπλασιών. Παρεμβαίνουν και εμποδίζουν την αναπαραγωγή των νεοπλασματικών κυττάρων και τελικά τα καταστρέφουν. Ο μηχανισμός με τον οποίο αναπτύσσουν αυτή τους την ιδιότητα ποικίλλει καμιά φορά και στο… … Dictionary of Greek
έλκος — Περιορισμένη απώλεια ιστού με μικρή τάση προς επούλωση· ο όρος έ. χρησιμοποιείται κυρίως σε βλάβες του δέρματος και των βλεννογόνων (π.χ. γαστροδωδεκαδακτυλικό έ.). Έ. του δέρματος μπορεί να συνοδεύουν διαβήτη, καρδιοπάθειες, νεφροπάθειες,… … Dictionary of Greek
ήπαρ — Με την ονομασία αυτή αναφέρεται συνήθως στα ιατρικά συγγράμματα το συκώτι, όργανο που βρίσκεται στον δεξιό υποδιαφραγματικό χώρο μεταξύ του διαφράγματος και του εγκάρσιου κόλου· εντοπίζεται στο ανώτερο τμήμα του επιγαστρίου, μπροστά στο πάνω… … Dictionary of Greek
ίκτερος — Κίτρινη χροιά του δέρματος, του σκληρού χιτώνα των ματιών και των βλεννογόνων, που οφείλεται σε συσσώρευση χολοχρωστικών στο αίμα (τιμή χολερυθρίνης άνω των 3 mg ανά 100 ml αίματος) και μπορεί να έχει διάφορες διαβαθμίσεις (στις ηπιότερες… … Dictionary of Greek

Academic Dictionaries and Encyclopedias

νεοπλασίες

Look at other dictionaries:

Share the article and excerpts

Academic Dictionaries and Encyclopedias

Dictionary of Greek

νεοπλασίες

Look at other dictionaries:

Share the article and excerpts

Direct link